Kính hiển vi soi nổi (Stereo Microscope) của Nikon nổi tiếng toàn cầu nhờ hệ thống quang học sắc nét, độ bền cao và khả năng tái tạo hình ảnh 3D chân thực. Tuy nhiên, với người mới bắt đầu, việc làm quen với các nút điều chỉnh và kỹ thuật soi có thể gây chút bối rối.

Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng kính hiển vi soi nổi Nikon từng bước một, từ khâu chuẩn bị đến kỹ thuật lấy nét "chuẩn chuyên gia", giúp bạn khai thác tối đa hiệu năng của thiết bị (áp dụng cho các dòng phổ biến như Nikon SMZ745, SMZ445, SMZ1270...).

1. Tìm hiểu nhanh các bộ phận quan trọng

Trước khi vận hành, bạn cần nắm rõ các vị trí điều khiển chính.

• Thị kính (Eyepieces): Nơi bạn đặt mắt vào quan sát. Thường có độ phóng đại 10x.
• Núm điều chỉnh Diopter (Diopter Ring): Vòng xoay trên thị kính, dùng để cân bằng độ cận/viễn giữa hai mắt.
• Núm Zoom (Zoom Knob): Thay đổi độ phóng đại liên tục.
• Núm lấy nét (Focus Knob): Nâng/hạ đầu kính để làm rõ hình ảnh.
• Vật kính (Objective Lens): Thấu kính phía dưới, hướng về mẫu vật.
• Bàn đặt mẫu & Kẹp mẫu (Stage & Clips): Nơi cố định vật thể cần soi.

2. Chuẩn bị trước khi soi

Để có kết quả tốt nhất và bảo vệ cột sống khi làm việc lâu, hãy tuân thủ các bước chuẩn bị sau:

1. Vị trí đặt máy: Đặt kính trên bề mặt phẳng, chắc chắn, không bị rung lắc.
2. Tư thế ngồi: Điều chỉnh ghế sao cho mắt bạn vừa tầm với thị kính mà không phải rướn cổ hay khom lưng quá mức.
3. Vệ sinh sơ bộ: Kiểm tra xem vật kính và thị kính có bụi không. Nếu có, dùng bóng thổi bụi chuyên dụng để làm sạch (tuyệt đối không dùng tay hoặc khăn giấy thô lau trực tiếp).

3. Quy trình 5 bước sử dụng kính hiển vi soi nổi Nikon

Đây là quy trình chuẩn để bạn có được hình ảnh sắc nét và không bị mỏi mắt.

Bước 1: Thiết lập ánh sáng (Illumination)

Ánh sáng là yếu tố sống còn trong soi nổi.

• Sử dụng đèn vòng (Ring Light) hoặc đèn cổ ngỗng: Bật đèn và điều chỉnh cường độ sáng vừa phải.
• Mẹo: Nếu soi bề mặt kim loại bị lóa, hãy nghiêng nguồn sáng hoặc sử dụng bộ lọc phân cực (nếu có).

Bước 2: Điều chỉnh khoảng cách giữa hai mắt (Interpupillary Distance)

Mỗi người có khoảng cách hai mắt khác nhau. Nếu không chỉnh bước này, bạn sẽ thấy hai vòng tròn riêng biệt thay vì một hình ảnh 3D thống nhất.

• Dùng hai tay giữ hai ống thị kính.
• Kéo ra hoặc đẩy vào nhẹ nhàng trong khi nhìn qua kính.
• Dừng lại khi hai trường nhìn hợp nhất thành một vòng tròn duy nhất.

Bước 3: Đặt mẫu vật và lấy nét thô

• Đặt mẫu vật vào chính giữa bàn kính.
• Vặn núm Zoom về mức thấp nhất (Min).
• Vặn núm Lấy nét (Focus Knob) cho đến khi nhìn thấy mẫu vật tương đối rõ.

Bước 4: Kỹ thuật "Đồng tiêu" (Parfocal) – Quan trọng

Đây là kỹ thuật giúp bạn zoom vào/ra mà không bị mất nét. Hãy làm chính xác như sau:

1. Vặn núm Zoom lên mức cao nhất (Max).
2. Dùng núm Lấy nét để chỉnh cho hình ảnh thật sắc nét ở độ phóng đại này.
3. Sau khi nét, vặn núm Zoom từ từ về mức thấp nhất.
4. Lúc này, nếu hình ảnh vẫn nét, bạn đã thành công. Từ giờ bạn có thể zoom thoải mái mà không cần chỉnh lại núm lấy nét nhiều.

Bước 5: Điều chỉnh Diopter (Cân bằng mắt)

Nếu mắt bạn bị cận lệch, bước này cực kỳ quan trọng để tránh đau đầu:

1. Vặn Zoom về mức cao nhất và lấy nét chuẩn.
2. Vặn Zoom về mức thấp nhất.
3. Nhắm mắt trái, nhìn bằng mắt phải. Nếu ảnh mờ, đừng chạm vào núm lấy nét chính, hãy xoay vòng Diopter trên thị kính phải cho đến khi nét.
4. Làm ngược lại với mắt trái.

4. Các lưu ý khi bảo quản và vệ sinh

Kính hiển vi Nikon rất bền, nhưng hệ quang học rất nhạy cảm với môi trường.

• Luôn đậy bao che bụi (Dust cover): Ngay sau khi sử dụng xong, hãy trùm bao che bụi đi kèm máy. Bụi bám vào lăng kính bên trong rất khó vệ sinh.
• Chống nấm mốc: Việt Nam có độ ẩm cao. Hãy để kính trong phòng có điều hòa hoặc tủ chống ẩm. Nấm mốc "ăn" lớp tráng phủ thấu kính là nguyên nhân hàng đầu làm hỏng kính.
• Không chạm tay vào thấu kính: Dầu từ tay sẽ làm mờ và tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

5. Khắc phục một số lỗi thường gặp

Kết luận

Sử dụng kính hiển vi soi nổi Nikon không khó, nhưng đòi hỏi sự tuân thủ đúng quy trình để đạt hiệu quả cao nhất. Hy vọng với hướng dẫn từ A-Z này, bạn đã tự tin thao tác và quan sát mẫu vật một cách chuyên nghiệp.

Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình căn chỉnh hoặc cần tư vấn nâng cấp phụ kiện (camera, đèn LED) cho kính hiển vi Nikon, hãy liên hệ NIVINA để được giải đáp ngay!

- Hotline: 086 986 5068

- Website: https:nivina.com.vn

- Zalo OA: NI VINA instruments (https://zalo.me/instrumentnivina)

- Email: ms1@nivina.com.vn

- Địa chỉ:

Trụ Sở - Hà Nội: Ô DV3-2.10, Tầng 2, Tòa nhà CT2&3, KĐT Dream Town, đường 70, Tây Mỗ, Nam Từ Liêm, Hà Nội

Chi Nhánh Hồ Chí Minh: Tầng 3, Số 77 Tân Kỳ Tân Quý, Phường Tân Sơn Nhì, Quận Tân Phú, TP. HCM